نمایشی که با صحنه‌ای تاریک و پر از شمع مواجه‌ایم. نمایشی سراسر از عشق و انتظار دو زن و یک مرد. نصرت، مردی مهربان، بازنشسته و اهل کرمان که به عشق دیار امام رضا(ع) در مشهد ساکن شده و به روایت نعیمه عشرت‌آبادی، همسرش در تمام زندگی سراسر از عشقشان روزگار را کنار هم گذرانده‌اند، تنها خلأ این زندگی عاشقانه، نداشتن فرزند است و به یکباره حضور یک زن به نام مائده و اتفاقاتی که موجب می‌شود، تعلیق داستان زیبای نمایش، مخاطب را تا انتها با خویش، ۷۵ دقیقه ترغیب کند. نمایشی که در سکون و انتظار پیش می‌رود و اشاره به جغرافیای مشهد و امام رضا(ع) از ویژگی این نمایش است که برای مخاطب مشهدی و سایر استان‌های کشور دارای قرابت و آشنایی و همذات پنداری است. «دیگری»، نمایشی مبتنی بر متن و بازیگر محور است. حضور بازیگران خوبی مانند پرستش سلطانی، نسرین ذبیحی و همچنین حضور خود احسان روحی، نویسنده نمایش در قالب ایفای نقش بازنشسته‌ای با لهجه کرمانی سبب می‌شود که تماشاگر نمایش را ترغیب کند و تا انتها سالن نمایش را ترک نکند. در بحث کارگردانی، محمود کریمی را که پیش از این بیشتر به عنوان یکی از طراحان نور خوب صحنه‌های تئاترمی‌شناسیم، بارها و بارها درخشیده است. این باراو را در سومین تجربه کارگردانی می‌بینیم. کارگردانی که متفاوت است.
تعلق خاطر
نویسنده و بازیگر نقش مرد این نمایش، متولد ۱۳۶۱ مشهد، کارشناس ارشد ادبیات نمایشی است. وی در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره انتخاب این سوژه می‌گوید: ایده و سوژه در ذهن یک نویسنده زیاد است و شاید در هر دوره‌ای تعلق خاطری به یک چیزی موجب می‌شود به سراغ سوژه‌ای خاص برود. من معمولاً سعی کردم خودم را محدود نکنم.
عشق با زاویه دیگر
احسان روحی که در حوزه اجرا بیش از۱۵ اثر صحنه و در زمینه نویسندگی و کارگردانی تئاتر و سینما و در حوزه‌های مختلف اجتماعی، کلاسیک، کمدی و... در رزومه خویش دارد، می‌افزاید: نگاه اولیه من در این نمایش، بحث مشهد، جغرافیا و اقلیمی است که در آن زندگی می‌کنم و آن را پررنگ ببینم. بحث معنوی، اجتماعی و قصه‌ای که در دل آن یک پیرنگ یا تم عشق را درون خودش دارد و تلاش کردم به عشق از یک زاویه جدید بپردازم.
این نویسنده و کارگردان سینما و تئاتر درباره تکنیک نوشتاری این نمایش که قابلیت فیلم‌نامه تراژدی عاشقانه هم دارد، بیان می‌کند: نمایش «دیگری» از تکنیک نوشتاری در حوزه روایت‌شناسی است که چندین سال مشغول پژوهش این نوع تکنیک هستم که خروجی آن، این نمایش شد.
از مشهد تا کرمان
روحی درباره همذات پنداری مخاطب مشهدی و غیرمشهدی با آدرس‌های جغرافیایی مشهد مانند فلکه آب، خیابانی که منتج به حرم آقا می‌شود و امام رضایی بودن آن و انتخاب شخصیت نصرت به عنوان یک فرد کرمانی می‌گوید: خیلی ازشهرها در ذهنم بود اما قرابت و سبک زندگی مردم و ادبیات فولکلوری که ما بیشتر به جنوب خراسان نزدیک هستیم، موجب شد کرمان را انتخاب کنم که گرمای استعاره جاده کرمان به مشهد، استعاره‌ای برای تداعی گرمای این عشق بود.
شیوه سکون در کارگردانی
وی درباره شیوه سکون کارگردانی در این نمایش هم می‌گوید: به طور قطع درباره کارگردانی به سلیقه کارگردان برمی‌گردد. شاید اگر من خودم نمایش را کارگردانی می‌کردم، سراغ شیوه و طراحی صحنه دیگری می‌رفتم. این شکل از کارگردانی هم انتخاب هوشمندانه‌ای بود اما شاید چون ما به عنوان مخاطب کمتر با این شیوه مواجه می‌شویم، کمی برایمان ناآشناست زیرا با نمایشی که کمتر میزانسن به عنوان آن تعریفی که از میزانسن داریم و با آن مواجه‌ایم، بود. این هنرمند شهرمان خاطرنشان می‌سازد: من هم از این نوع کارگردانی استقبال کردم. به نظر من تجربه جدیدی برای من در بازیگری بود. مخاطب شاید در جاهایی در بحث کارگردانی توقع بیشتری داشته باشد اما ما هم در بحث بازیگری سعی کردیم در بخش‌هایی روی بازی کنترل داشته باشیم تا آن حسی که مخاطب می‌خواهد از اثر بگیرد در او ته نشین شود و تصویرهای اضافی را کم کنیم. به هرحال جسارت کردن و به سمت این نوع کارگردانی رفتن کار ساده‌ای نیست.
از تئاتر تا سینما
وی در ادامه با بیان این نکته که در حال حاضر درگیر فیلم‌نامه یک اثرسینمایی جدید است، اظهار می‌دارد: تله فیلم قبلی من به نام «دانگل» در مرحله پخش قراردارد و بزودی کار بعدی من در حوزه سینما در مرحله ساخت قرار می‌گیرد و اجرای یک نمایش را هم بزودی در برنامه داشتم و دارم. این کار به سفارش خود محمود کریمی نوشته شد و از طرفی نقش جذاب و بعد از دوسال دوباره به عنوان بازیگر حضور در صحنه تئاتر برایم جذاب بود و در این سال‌ها اگر چه مرا بیشتر با عنوان نویسنده و کارگردان در فضای هنری می‌شناسند اما بیش از پنج حضور به عنوان بازیگرهم دارم. در این نمایش نقش مرد را دوست داشتم و دلم می‌خواست نقش «نصرت» در ذهن مخاطب ماندگار بماند.
«دیگری» عرض ارادت به امام رضا (ع)
کارگردان این نمایش، متولد ۱۳۶۴ مشهد و فوق دیپلم انیمیشن است. محمود کریمی در بحث کارگردانی نیز سومین تجربه کار صحنه‌ای خویش را با این نمایش به اجرا درآورده است. وی درباره علت کارگردانی این نمایش می‌گوید: در درجه اول یک عرض ارادت خاصی بود که نسبت به مشهد، بخصوص امام رضا(ع) همه ما داریم و برای من هم، همین حس بود. کار دلی بود و ازطرفی با موضوعیت رضوی برایم اولویت داشت و روز میلاد آقا شروع اجرای کار بود. کریمی بیان می‌دارد: برای سال ۹۸ برنامه‌ریزی کردم که کارهای متفاوتی را در زمینه کارگردانی، بازیگری و... داشته باشم و فقط محدود به کار در زمینه طراحی نور در تئاتر نباشم. وی درباره شیوه اجرای این نمایش که سکون بود، نیزمی‌گوید: اتفاقی که در نمایشنامه درحال رقم خوردن است، انتظاری است که این آدم‌ها دارند و به واسطه همین، این انتظار هم در تماشاچی انتقال می‌یابد. این درحالی است که درهر لحظه بازیگران یا شخصیت‌های نمایش می‌توانند به هم نگاه کنند، صحبت کنند و رودرروی هم قرار بگیرند اما ما تماشاچی را هم برای این اتفاق منتظر گذاشته‌ایم. حتی تا لحظه پایانی که دختر نمایش ما بلند می‌شود.
روایتی بودن را دوست دارم
کارگردان نمایش «دیگری» خاطرنشان می‌سازد: به واسطه طراحی صحنه‌ای که برای کار در نظر گرفته شده، هرکدام از شخصیت‌ها یک داستان را روایت می‌کنند. یک داستان ثابت از نگاه شخصی خودشان و نمی‌خواستم آن‌ها را روبه‌روی هم قرار بدهم و این روایت گونه بودن آن و داستان‌گویی بودن را دوست داشتم. وی درپاسخ به آنکه در سینما درفیلم «مسافر» کار بهرام بیضایی هم با همین شیوه روایت را دیدیم. اما یک روایت و درادامه بازی‌ها در این نمایش چرا گاهی این نمایش به سمت نمایش‌نامه‌خوانی نزدیک می‌شود، توضیح می‌دهد: از این شیوه چندسالی است که کارگردان‌ها به دلیل عدم پذیرش مخاطب کار نمی‌کنند. تماشاچی‌ها معمولاً به سمت کارهای خلاقانه، داشتن جذابیت‌های بصری و چینش‌ها رفته‌اند. اما در این نمایش درهمان حرکت‌های کم، نشستن‌ها و جزئیات پراز میزانسن‌هاست که این را در اجرای خوب بازیگران می‌دانم. در چند سال گذشته اگرچه کمتر این شیوه اجرایی دیده شده، اما این نمایشنامه من را به سمت و سوی این نوع کارگردانی هدایت کرد. نمایش «دیگری» در ژانر درام اجتماعی هرشب از ساعت ۲۰:۳۰ در تماشاخانه بهار مجموعه تئاتر شهر مشهد برگزار می‌شود.
منبع: روزنامه قدس
انتهای پیام/
نظر شما